Krzywcza.eu - Dla wszystkich, którzy dobrze wspominają lata spędzone w Krzywczy.

Kolega Maciek podesłał mi ciekawy artykuł, który ukazał się w Ziemi Przemyskiej w 1937 r. Nieznany z imienia autor napisał artykuł pt. Niedole Krzywczy nad Sanem (korespondencja własna). Zapewne zwolennik Stronnictwa Narodowego ubolewa w nim iż mieszkańcy Krzywczy wspierają Żydów umożliwiając im handel i biorą udział w oszukiwaniu Państwa. Nadto miejscowa inteligencja szczególnie nauczyciele forują dzieci żydowskie w nauce i sami kupują w żydowskich sklepach. Ale już dzięki odczytom miejscowa ludność jest kierowana na właściwe tory.

No cóż taka była prawda, od co najmniej 200 lat Polacy Żydzi i Rusin żyli w Krzywczy obok siebie w mniej więcej  w zgodniej koabitacji, ale nie było Żydów w miejscowości 50% ludności tylko okolice 30%. Chłop sprzedała i kupował u Żyda bo nie miał innego wyboru, nieraz brał towar na zeszyt, lub krowę na wychówek, by przeżyć. Nie do końca opisana sytuacja była prawdziwa w rynku były też polskie sklepy w karczmie Walaszka, u Dudzińskiego był sklep wędliniarski i Chrześcijański sklep Stanisława Noworolskiego, który być może powstał po publikacji tego artykułu.

Chociaż w Krzywczy, jak sami Żydzi wspominają żyło się dobrze i przyjemnie to wszystkie nacje nie szczędziły sobie uszczypliwości. Dzieci żydowskie już w chajderze [przedszkolu] były uczone pogardy do religii chrześcijańskie, gdy dzwonił dzwon odwracały głowy i pluły tffu tffu, tak samo czyniły za każdym razem przechodząc koło kościoła. Dzieci chrześcijanie podczas święta kuczek czasami rzucały kamieniami w szałasy świętujących Żydów, a w Wielki Piątek ciągnęły kukłę judasza pod oknami żydowskich domów. Dzieci żydowskie podczas święta Hamana biegały po Krzywczy z kukłami wroga Żydów śpiewały, krzyczały. Były to rytuały, do których wszyscy się przyzwyczaili. Każda nacja miał swoją wiarę, zwyczaje i tego pilnował, ale dziś niektóre zwyczaje byłby sprawą polityczną.

Taka to była przedwojenna Krzywcza, gdzie każdy żył jak mógł najlepiej i nie myślał o polityce. Ale przeczytajmy awizowany na początku artykuł by dopełnić niezbędny komentarz.

Krzywcza nad Sanem liczy około 1000 mieszkańców, w tym około 50% Żydów- chasydów. którzy zajęli cały rynek prowadząc tam aż 25 sklepów i trudniąc się przeważnie handlem bydła i skupem zboża. Żydzi nie maja na ten handel pozwoleń i rzadko płacą podatki. Aby władze nie mogły ich zlicytować, sklepy maja pozapisywane na zony i dzieci, a bydło trzymają w okolicznych wioskach na tzw. "wychowku". Chłop osłania Żyda, umożliwia mu oszukiwanie Skarbu Państwa, a otrzymują za to parę marnych litrów mleka. Z wieśniakami nie jest najgorzej, bo wielu z nich pod wpływem Stronnictwa Narodowego posiada już należyte uświadomienie. Fatalnie natomiast wygląda miejscowa inteligencja, a zwłaszcza nauczycielstwo. Dzieci szkolne, kupują wszelkie przybory tylko w żydowskich kramikach, a na wszelkich uroczystościach państwowych i narodowych deklamują wyłącznie nieomal dzieci żydowskie. P. kierowniczka szkoły publicznie głosi, że dzieci żydowskie, lepiej się uczą od polskich. Niedawno przemawiali u nas radny Bielan i p. Uchwat z Przemyśla. Skutek był bardzo dobry, bo niedługo potem założono sklep Kółka Rolniczego. Chłopi sklep popierają. Nauczycielstwo nie. najsmutniejsze to, że miejscowe zakonnice wprost z kościoła udają się do żydowskich przekupni, nie pomnąc, że Żyd to wróg nieubłagalny kościoła katolickiego. Jedna z sióstr jest nauczycielką, a przecież Żydów popiera. Czas najwyższy, aby wszyscy Polacy w Krzywczy pojęli, że hasło "swój do swego" obowiązuje cały naród.

Piotr Haszczyn [marzec 2020]

 

 Zapraszamy na blog  - http://krzywcza.blogspot.com/

Linki

Blog Krzywcza Trzy Kultury Facebook - Krzywcza Trzy Kultury Facebook - Gmina Krzywcza Facebook - Hobbitówka

Parafia Krzywcza

Hobitówka

strona www

alt alt alt alt alt


 

 

 

 

Łatwy dostęp do innych przedsięwzięć internetowych, które są powiązane z Portalem Krzywcza Trzy Kultury oraz stron związanych z Krzywczą.