Krzywcza.eu - Dla wszystkich, którzy dobrze wspominają lata spędzone w Krzywczy.

Krzywcza została wyzwolona w lipcu 1944 r., ale pierwsze wzmianki o szkolnictwie są z 1945 r. Od 4 IX 1945 kierownikiem jest Wilhelm Hetper, nauczycielami Matylda Rydz i s. Aniela Burówna. Klasy szkolne mieściły się w budynku zbudowanym podczas wojny, następnie również w opuszczonej plebanii greckokatolickiej. Na polecenie dyrektora dekoracją klas zimowali się nauczyciele. W każdej sali miała być przygotowana w następujący sposób: krzyż, obraz święte, godło państwowe, podział godzin, kalendarz ścienny, gazetka ścienna, obrazy, prace uczniów związane z nauką w danej klasie, kosz na śmieci i umywalka.
Na dzień 27 I 1946 r. uczniów jest 101 z tego klasyfikowanych 90. Od czerwca 1946 r. pracę w szkole podejmuje Stanisława Hetper [żona Wilhelma] za Matyldę Rydz, która od nowego roku szkolnego 1946/47 oprócz przypisanych przedmiotów uczy również j. francuskiego 3 godziny. Do dyspozycji było 4 klasy. W szkole istniała spółdzielnia uczniowska, PCK i kółko teatralne. Na zakończenie I semestru było zapisanych 133 uczniów klasyfikowanych i promowanych 100.
Wilhelm Hetper wraz żoną pracował w Krzywczy do ok. 1951 r. oprócz spraw szkolnych angażował się w działalność społeczną. W miejscowości dał się poznać, jako organizator życia kulturalnego zorganizował: Zespół Teatralny, Chór Mieszany oraz Zespół Muzyczny. Zespoły te występowały zarówno w Krzywczy, jak i na licznych występach wyjazdowych również w Rzeszowie odnosząc liczne sukcesy. Znał kilka języków, grał na kilku instrumentach. Następnie pracował i mieszkał w Przemyślu był dyrektorem i wicedyrektorem Szkoły Muzycznej w Przemyślu. Zmarł 22 IV 1988 r. i został pochowany na cmentarzu głównym na ul. Słowackiego.

fot. Wilhelm Hetper z żoną Stanisławą

W roku szklonym 1951/52 zaszły duże zmiany. Nowe kierownictwo i nauczyciele. Pracę szkoły w następnych latach opisano na podstawie Księgi Protokołów Rady Pedagogicznej .
18 XII 1951 szkoła organizacyjnie była VII klasowa. Skład grona Aleksander Szewczyk kierownik, nauczyciele Anna Philip, s. Aniela Burówna, Stanisława Szewczyk. Liczba uczniów 145.
12 II 1952 na 60 lecie urodzin Bolesława Bieruta postanowiono podjąć zobowiązanie urządzenia boiska sportowego przy szkole oraz akademię w dniu urodzin Prezydenta. Od 8 IV praktyki nauczycielskie odbywali Henryk Błotnicki i Eugeniusz Wojtowicz z Liceum Pedagogicznego w Przemyślu. Liczba uczniów w tym czasie wynosiła 143.
15 V 1952 wizytował szkołę inspektor Zdzisław Osada, który kontrolował wiadomości uczniów w klasach. Hospitował kilka lekcji większość ocenione na dostateczny, dwie na dobry.
21 VIII 1952 Towarzystwo Przyjaciół Polsko-Radzieckiej prowadził A. Szewczyk, SKO Anna Philip, bibliotekę Stanisława Szewczyk, Towarzystwo Odbudowy Warszawy A. Burówna. Zaplanowano ogrodzenie ogródka siatką oraz urządzić na podwórzu boisko do siatkówki i skocznię w dal. W celu podniesienia kwalifikacji grona utworzono ośrodki dokształcające. A. Szewczyk dokształca się z j. rosyjskiego w Przemyślu, w Dubiecku Philip Anna z biologii i A. Burówna z geografii.
21 IV 1953 na posiedzeniu RP był obecny przedstawiciel Rady Rodziców Władysław Kasprowicz. Zobowiązano się rozwinąć pracę Szkolnego Koła Sportowego poprzez gry jak: palant, siatkówka, dwa ognie, biegi, rzuty.

fot. siedzą Anna Philip, Stanisław Szewczyk

stoją od lewej Stanisław Kocyło i Józef Walkowiak


6 VI 1953 zaplanowano przeprowadzenie egzaminów z j polskiego i matematyki w klasie VI i VII pisemny i ustny. W klasie szóstej wyróżniali się wybitnie dwaj uczniowie Góral Władysław uczeń najlepszy, nie tylko w klasie, ale w całej szkole, posiadający wiadomości bardzo dobre z każdego przedmiotu, oczytany, interesujący się wydarzeniami w świecie oraz Rostecki Walerian, który zdał bardzo dobrze ze wszystkich przedmiotów.
Przydział czynności na rok szkolny 1953/54. Nauczyciele uczyli prawie wszystkich przedmiotów w przydzielonych klasach. Aleksander Szewczyk: j. polski, matematyka, nauka o konstytucji, fizyka, chemia, j. rosyjski, wf, śpiew, rysunki. Anna Philip j. polski, historia, geografia, biologia, rysunki, zajęcia praktyczne. Stanisława Szewczyk: j. polski, matematyka, historia, geografia, fizyka, s. Aniela Burówna wszystkie przedmioty.
15 X 1953 zaplanowano zbiórkę złomu i makulatury tak, aby zrealizować plan w 100% i przed terminem.
14 XI 1953 na zastępstwo za Anna Philip zajęcia prowadzi Aleksandra Miśnikiewicz. Wizytował szkołe Z. Osada.
26 I 1954 A. Philip wróciła do pracy. Zorganizowano kółka: polonistyczne i matematyczne - prowadził A. Szewczyk, kółko biologiczne A. Philip, kółko geograficzne A. Burówna. Dzieci zapisanych do szkoły 120.
2 III 1954 pracę w szkole rozpoczyna Stanisław Kocyło jako Przodownik Drużyny Harcerskiej. Drużyna liczy 59 uczniów składa się z dwu zastępów. Zaplanowano budowę boiska do szczypiorniaka, skompletowanie gabloty motyli A. Philip i zielnik ziół leczniczych A. Burówna.
1 X 1954 na konferencji był obecny delegat ZP ZMP Amarowicz Wacław. Zajmowano się tematem świeckości szkoły. W wyniku tej wizyty ze szkoły została usunięta s. Marta [Aniela] Burówna. Od 11 IX 1954 pracę rozpoczyna Jerzy Walkowiak. Aniela Burówna został przeniesiona w stan nieczynny z dniem 31 VIII 1954 r.
27 X 1954 obecny na obradach Rady Pedagogicznej był Włodek Karol przedstawicie Rady Rodziców na spotkaniu uchwalono regulamin Rady Rodziców
13 XI 1954 S. Kocyło uczył matematyki w kl.IV. Do szkoły uczęszczało 107 uczniów.
19 IV 1955 liczba dzieci 108. Dla uczczenia 85 rocznicy urodzin Lenina i 10 lecie państwa polskie postanowiono urządzić akademie w Domu Ludowym. Zaplnowano program na 1 maja. Ustalono terminy egzaminów dla kl. VI i VII.
Na zakończenie roku szkolnego 1954/55 postanowiono urządzić akademie i skromną herbatkę przy pomocy Komitetu Rodzicielskiego.
11 X 1955 pracę rozpoczyna Stefania Wikiera. Kierownikiem szkoły zostaje Kielar Marian. Przestają pracować Aleksander i Stanisława Szewczykowie. Zarządzono wybory do Rady Rodziców. Powołano koła zainteresowań: artystyczne, biologiczne, miłośników książki, geograficzne, techniczne. Organizacje szkole: TPPR op. M. Kielar, SKO op. A. Philip, PCK op. S.Wikiera, OW op. J. Walkowiak, OH op. S. Kocyło. Do szkoły uczęszcza 137 uczniów. Młodzież kilka dni była zajęta pracą w spółdzielni produkcyjnej w Ruszelczycach.
17 XII 1955 planowano organizację Igrzysk Zimowych oraz rozwój sportu łyżwiarskiego i narciarskiego. Poruszona sprawę organizacji choinki noworocznej, planowano na niej przedstawić bogaty program artystyczny.
W styczniu 1956 liczb uczniów 136. W marcu opracowano plan zajęć pozalekcyjny: sporządzać gabloty okazów roślin i owadów, przegotować uroczystości z okazji święta 1 maja, wieczornicę z okazji śmierci Karola Świerczewskiego, poranek dyskusyjno literacki, wieczór humoru, urządzić skwer kwietny w rynku, przygotować dzień gier i ćwiczeń. Podsumowano zakończenie konkursu czytelniczego.
7 VI 1956 podano terminy egzaminów dla kl. VI i VII. Omówiono sprawę organizacji Igrzysk Harcerskich.
5 VIII 1956 Stefania Wikiera wychodzi za mąż za Jerzego Walkowiaka, na zdjęciu poniżej.

27 VIII 1956 pracę rozpoczyna Adamska Karolina, Kurasz Janina uczestniczy w Radzie Pedagogicznej jako nauczyciel oddziału zamiejscowego w Ruszelczycach.
Wrzesień 1956 r. uczniowie mają składać makulaturę, a pieniądze przesyłać na odbudowę Warszawy. Plan gospodarczy szkoły: zabezpieczenie opału na zimę, naprawa parkanu i siatki, obetonowanie studni, uzupełnić ubytki dachówki na dachu, otwarcie świetlicy i zakupić nowe pomoce naukowe. Bardzo trudna sytuacja dzieci repatriantów z ZSSR, dzieci z tych rodzin chodzą do szkoły głodne i bez odpowiednich ubrań.
Na dzień 28 IV 1957 uczniów w szkole jest 146.
Od 29 IV 1957 praktyki nauczycielskie rozpoczynały Zofia Rączka, Anna Milińska. Postanowiono zorganizować akademię z okazji Dni Książki i Prasy - wiersze, skecze, tańce.
18 VI 1957 r. wyznaczono dyżury nauczycieli na czas wakacji.
Od 16 XI 1957 r. pracę rozpoczyna Zofia Cywińska w miejsce Karoliny Adamskiej.
Chlubą szkoły w tym okresie był Zespół Mandolinistów. Inicjatorem jego powstania był kierownik szkoły Marian Kielar. On też uczył gry na mandoli, gitarze i mandolinie. Zespół koncertował częściej na wyjazdach niż w samej Krzywczy i odnosił liczne sukcesy. W zespole występowali: Stanisława Noworolska, Zofia Sobol, Mieczysława Frankowska, Grażyna Akielaszek, Franciszek Turek, Zygmunt Wolański, Maria Sobol, Zofia Philip, Teresa Kruk, Maria Sobol, Edward Sobol, Kazimierz Sobol, Bogdan Gajdzik, Józef Kruk, Janusz Gajdzik.


W październiku 1958 r. do szkoły w Sielcu przeszli Jerzy i Stefania Walkowiakowie. W ich miejsce pracę rozpoczyna Emilia Sokolik - Orłoś , pracowała jeszcze Anna Philip.
Tuż po oswobodzeniu Krzywczy przez wojska radzieckie w 1944 r. ówczesne władze wydały nakaz tworzenia Szkół Rolniczych. Sprawy z początku szły opornie. Nie było nauczycieli i pomieszczeń, ale w 1946 r. w budynku dworskim utworzona Szkolę Rolniczą. Funkcjonowała ona przez kilka lat, z których nie ma dokumentacji. Od 2 XI 1959 r. przy szkole podstawowej otworzono dwuletnią Szkołę Przysposobienia Rolniczego, która miała na celu przygotować absolwentów klas VII pozostających w domu do pracy w rolnictwie. Nauczycielem w tej szkole byli: z przedmiotów zawodowych mgr inż. Ewelina Głazowska i Helena Bahr. Przedmiotów ogólnokształcących uczyli Aleksandra Lach, Anna Philip oraz Marian Kielar, który był również kierownikiem tej szkoły. Szkoła funkcjonowała do połowy lat 80 –tych XX w.


Od rok 1961 kierownikiem szkoły był Józef Kotuła wraz z nim pracę podejmuje jego żona Natalia. Dobrze w tym okresie układa się współpraca z Radą Rodziców, której przewodniczy miejscowy felczer Mieczysław Surowiecki. Corocznie organizowano zabawy noworoczne zarówno dla dzieci jak i młodzieży. Józef Kotuła [zdjęcie poniżej] kieruje szkoła do 1964 roku, przez następny rok szkolny obowiązki kierownika pełni jego żona Natalia i w 1965 r. odchodzi do pracy do SP nr 1 w Przemyślu.


Od 1 IX 1965 r. kierownikiem szkoły został Stanisław Kocyło. Był to również rok reformy szkolnictwa. Naukę w Szkole Podstawowej wydłużono do ośmiu lat. Powoli również wprowadzano specjalizację w pracy nauczycieli. Nauczanie przez jednego nauczyciela wszystkich przedmiotów powoli zostawało wypierane przez specjalistów w jednym kierunku. Od tego czasu do połowy lat 70-tych XX w. w krzywieckiej szkole pracowali m.in.: Anna Philip, Wanda Pilch, Kazimierz Żurawski i Ryszarda Froń-Żurawska, Maria Mazur, Maria Gajdzik, Krystyna Kaczmarek, p. Zięba, Zdzisława Potocka, Aurelia Kocyło, Józef Frankiewicz, Zdzisława Janicka, Aleksandra Banaś.
Około roku 1967 przebudowano budynek gospodarczy zyskując dwie klasy dla Szkoły Przysposobienia Rolniczego. Wyremontowano istniejący za nim budynek adaptując na ubikacje i pomieszczenie na opał. W roku 1969 wykonano generalny remont budynku głównego oraz mieszkania dla kierownika szkoły. Baza sportowa to boisko do piłki siatkowej, skocznia w dal oraz trawiaste boisko do szczypiorniaka [piłka ręczna].

Stanisław Kocyło


W tych latach bardzo dobrze układa się współpraca z Radą Rodziców, która współorganizuje zabawę noworoczną oraz zdobywa finanse na organizację wycieczki m.in. do Warszawy i Zakopanego. Motorem napędowym tej działalności jest miejscowy lekarz Mieczysław Surowiecki.
W roku 1969 odbyła się wycieczka do Zakopanego i zapewne w jego okolice. Obowiązkowy punkt programu wycieczka na Morskie Oko. Opiekunami tej byli wycieczki pp. Surowieccy i i pp. Kocyłowie .


Także w następnych latach zabawa noworoczna to było wydarzenie roku. Zazwyczaj poprzedzał ją jakiś występ artystyczny w wykonaniu starszej młodzieży. A później tańce, zwykle przy muzyce naprędce składanego zespołu muzycznego z repertuarem ludowym. W przygotowanie zabawy angażował się Komitet Rodzicielski, który przygotowywał poczęstunek- zazwyczaj bułka z kiełbasą i herbata. Bywały lata, że były przygotowane prezenty w postaci paczek dla wszystkich uczniów, a w nich kubańskie pomarańcze i słodycze.

Od 1977 r. do 1995 r. corocznie były organizowane konkursy przedmiotowe tzw. Olimpiady, w których brał liczne grono uczniów kwalifikując się na szczebel wojewódzki.
W roku 1978 uczniowie szkoły z klas IV - VIII uczestniczyli w wycieczce do Zakopanego, który był głównym punktem programu. Tu wyjazd kolejką krzesełkową na Butorowy Wierch i piesza wędrówka do Morskiego Oka zakończona pamiątkową fotografią. Przy okazji uczniowie zwiedzili Obóz Koncentracyjny w Oświęcimiu i Szczawnicę. Dużo pracy w to przedsięwzięcie włożył Komitet Rodzicielski, który organizował zarobkowe zabawy z przeznaczeniem na wycieczkę. Wśród opiekunów młodzieży przedstawiciele Komitetu: Józefa Fedyk, Aniela Trawnicka, Kazimiera Trawnicka oraz kierownik wycieczki i dyrektor szkoły Stanisław Kocyło. W latach około 1978 - 1983 dyrektorem Szkoły Podstawowej w Krzywczy była Barbara Prawecka 
W początkach lat 70 – tych XX w. trawiaste boisko zmodernizowano, służyło ono jako wielofunkcyjne z nawierzchnią z mączki węglowej. Około roku 1980 na podwórku szkoły powstała Zielona Sala Gimnastyczna. Składała się z kilku przyrządów: równoważni, kozła, zestawu poręczy o różnej wysokości, urządzenia do wspinania na linie oraz metalowej drabinki. Urządzenia te były oblegane przez uczniów na przerwach i wykorzystywano je na lekcjach gimnastyki. Podstawowym ćwiczeniem było podciąganie się, wymyk i przewroty na drążku, wspinanie na linie.
W tym też okresie z inicjatywy Marii Gajdzik została w szkole wykonana Izba Pamięci Narodowej. W gablocie zgromadzono liczne eksponaty świadczące o udziale mieszkańców miejscowości w walkach na różnych frontach II wojny światowej .
Dobrze w omawianym okresie dział Samorząd Uczniowski, który prowadził sklepik szkolny. W latach 1978-87 corocznie było organizowano szereg akademii: Uroczyste Rozpoczęcie Roku Szkolnego, Pasowanie na ucznia, Dzień Wojska Polskiego, Dzień Nauczyciela, Rocznica Rewolucji Październikowej, Dzień Górnika, Rocznica Wyzwolenia Warszawy, Międzynarodowy Dzień Kobiet, Święto Pracy – 1 maja, Dzień zwycięstwa, Międzynarodowy Dzień Dziecka, zakończenie roku szkolnego .
W 1978 r. i kilku latach następnych szkoła brała udział w Festiwalu Kulturalnym Szkół wygrywając w kwalifikacjach ze szkołą w Reczpolu, a następnie ze szkołą w Orłach. Na te występy został przygotowany program artystyczny: sztuka, tańce, deklamacje .
W roku 1980 uczniowie szkoły wzięli przeglądzie teatrzyków w Birczy Tropem Jasia i Małgosi.  Przygotowano sztukę O Baju w reżyserii Aurelii Kocyło, która czuwała również nad przygotowaniem scenografii i strojów. Drugi raz sztuka została wystawiona w Dubiecku, w obecnym Domu Strażaka, z okazji Międzygminnego Przeglądu Kulturalnego Szkół. Wśród aktorów znaleźli się uczniowie klas z rocznika 1967 i 68, a byli to: Wojciech Trawnicki – król, Marta Sawicka – królewna, Monika Trawnicka – matka, Marek Kołacz – smok, Teresa Wesołowska – czarownica, Barbara Kijanka – rycerz, Marta Fedyk – kot, Jadwiga Noworolska – świerszcz, Piotr Haszczyn – baj oraz Piotr Szymański, Marian Wolański, Małgorzata Kopko, Wioletta Król.


W tym okresie pracowali następujący nauczyciele 1975-90 dyrektorzy szkoły Stanisław Kocyło i Barbara Prawecka oraz Maria Gajdzik, Aurelia Kocyło, Aleksandra Banaś, M. Sieńko, Elżbieta Żurawska, Józefa Stadnik, Kazimierz Babiś, Danuta Osada, Stanisław Bajda, Wiktoria Bajda, Jadwiga Pawłowska, Barbara Wędrychowicz-Sobol, Gustaw Wojtowicz, Stanisław Bugiera, Małgorzata Rostecka, Bogumiła Karpińska, Maria Zaleska, Janina Karkut, Zygmunt Sobol, Maciej Karasiński, Tomasz Hausman, M. Stanisławek, Maria Durys, p.Ptaszek, Adam Woźniak, Irena Stodolak, Olga Tucka, Franciszek Kaczmar, Janina Szymańska, Maria Gajdzik młodsza, Barbara Stodolak, Zofia Idzik, Ewa Korytko, Alicja Brach-Atak. Pod koniec lat 70-tych XX w. utworzono Zespół Ekonomiczno Administracyjny Szkół. Dyrektorem Gminnym została Barbara Prawecka, a jej zastępczynią byłą Maria Gajdzik.
W roku 1982 państwo Kocyłowie zwolnili mieszkanie służbowe w głównym budynku szkoły. W tym miejscu powstały dwie klasy, gabinet dyrektora oraz ubikacja.
Bardzo ważną działalnością w szkole było Kółko Szachowe, które prowadził Maciej Karsiński, późniejszy Kurator Oświaty. Uczniowie wyjeżdżali na turniej wojewódzkie, ogólnopolskie i międzynarodowe zdobywając liczne laury. Utworzono w ramach drużynę szachową, która grała w rozgrywkach ligowych. Składała się ona również z osób dorosłych mieszańców Krzywczy.
W latach 1945-89 naukę religii prowadził przede wszystkim ks. Stanisław Lorenc, następnie również wikarzy. Nauka początkowo była prowadzona w szkole, a w 1956 władze zakazały jej nauczania. Wtedy nauka odbywała się w salce katechetycznej przy plebanii i w kościele. Stosunki z gronem pedagogicznym były bardzo dobre, ks. Lorenc często odwiedzał szkolę, ustalał podział godzin nauki religii, brał udział w niektórych uroczystościach szkolnych.

Aneks:

W latach około 1978 - 1983 dyrektorem Szkoły Podstawowej w Krzywczy była Barbara Prawecka [Na zdjęciu poniżej]. 

Piotr Haszczyn [sierpień 2017]

Uzupełniono [czerwiec 2020]

Zapraszamy na blog  - http://krzywcza.blogspot.com/

Linki

Blog Krzywcza Trzy Kultury Facebook - Krzywcza Trzy Kultury Facebook - Gmina Krzywcza Facebook - Hobbitówka

Parafia Krzywcza

Hobitówka

strona www

alt alt alt alt alt


 

 

 

 

Łatwy dostęp do innych przedsięwzięć internetowych, które są powiązane z Portalem Krzywcza Trzy Kultury oraz stron związanych z Krzywczą.